سناریوی احتمالی و استراتژی های مطلوب در انتخابات مجلس شبستر

به گزارش شبسترنیوز جعفر نوروزی نژاد- دکترای علوم سیاسی و مدرس دانشگاه طی یادداشتی در خصوص انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی شهرستان شبستر نوشت:

ساعت ۲۱ جمعه ۴ دی ماه مهلت ثبت نام انتخابات مجلس شورای اسلامی به پایان رسید. آمار منتشر شده از کل نامزدهای سراسر ایران نشان دهنده دو برابر شدن تعداد نامزدهای این دوره انتخابات نسبت به دوره های قبل می باشد که همین روند در منطقه شبستر نیز ساری و جاری بود. در این میان منطقه شبستر با اختصاص ۳۰ نامزد ثبت نام کننده در این انتخابات به خود، نشان داد که با قافله امر سیاست جاری در ایران همگام است.

اگرچه در این دوره تکثر نامزدهای انتخاباتی یک مقوله واگیردار در تمام مناطق ایران بوده که خود نتیجه رشد آگاهی سیاسی، افزایش شور سیاسی، روند رشد سواد اجتماعی، بلوغ فکری و از همه مهمتر نتیجه ترک برداشتن تصور محصور بودن مقوله نخبه سیاسی در قشر خاصی می باشد؛ اما در ورای این تکثر کاندیداها در منطقه شبستر، که خود نشان دهنده بالا بودن مشروعیت نظام سیاسی اسلامی و نشانگر روند رو به تزاید امید اجتماعی در این شهرستان می باشد؛ تامل درباره سناریوی احتمالی آینده در کیفیت انتخابات این شهرستان که با وجود نامزدی تعداد زیاد کاندیداها در منطقه همراه بوده بسیار اساسی است.

در همین راستا یعنی ترسیم سناریوی کیفی احتمالی، باید به چهار اپیزود زیر به عنوان ستون فقرات این سناریو توجه داشت:

۱- این افزایش نامزدها به احتمال زیاد خود باعث تائید تعداد بیشتری از آنها از سوی شورای نگهبان نسبت به دوره های قبل خواهد شد.

۲- با وجود دو مقوله موجود یعنی: اولا: تصویب قانون انتخابات جدید که در آن حداقل تعداد آرا برای ورود به مجلس از ۲۵ درصد دور قبلی به ۲۰ درصد رسید و ثانیا: برتری نسبی فرهنگ سنتی در انتخابات نمایندگی منطقه شبستر( که در آن مقولات قومی و سرمایه¬های قبیله¬ای از مقولات سیاسی مهمتر است)، به احتمال زیاد، دیگر از آن وضعیت قطب بندی شدید انتخابات نمایندگی مجلس قبلی خبری نخواهد بود.

۳- به دلیل تکثر بیشتر نامزدها و وجود افراد مختلف از نواحی مختلف منطقه و گرایش مردم به رای دهی به فرد نزدیک از لحاظ جغرافیایی (نه سیاسی)، فرد پیروز انتخابات دیگر نامزد اکثریت منطقه نخواهد بود.

۴- آخر سر اینکه، در صورت تمام شدن انتخابات در مرحله اول، به احتمال زیاد از کیفیت نامزدها به دلیل پخش آرا در بین تعداد زیاد نامزدها کاسته خواهد شد. هر چند این نوع انتخابات دست رای دهندگان را باز گذاشته و باعث ایجاد فضای بهتر برای انتخابشان از بین تعداد بیشتر نامزدها می شود ولی چنانچه گفته شد مقوله برتری نسبی فرهنگ سنتی در منطقه، باعث گرایش بیشتر انتخاب کنندگان به سوی نیروی همشهری- هم محلی – هم کوچه ای و گروه دوستان و …. خواهد شد.

اما برا جلوگیری از این اتفاق احتمالی ( کاسته شدن از کیفیت انتخابات و نامزدهای انتخاباتی) چه استراتژی هایی قابل تصور و اجرا می باشد ؟

با افزایش شعور انتخاباتی مردم شهرستان شبستر از محلی شدن رای جلوگیری شود

در پاسخ باید گفت که برای جلوگیری از این روند باید تکثر نامزدها را به مقوله های دیگر انتخابات یعنی تعمیق و تشدید پیوند زد. در همین راستا اولا کارگزاران انتخابات باید دست به تعمیق انتخابات بزنند. تعمیق انتخابات یعنی افزایش شعور انتخاباتی در کنار شور انتخاباتی است تا از این طریق آگاهی مردم در قابل نامزدها افزایش پیدا کند و همچنین منتخبین مردم ، منتخب اکثریت منطقه شوند و از محلی شدن رای جلوگیری شود.

در کنار این امر باید به امر تشدید انتخابات نیز بپردازند. یعنی اگرچه پیوند تکثیر و تعمیق باعث بهتر شدن روند انتخابات اخیر در منطقه خواهد شد ولی باید در این انتخابات مقولات جدیدی را وارد گود بازی کرد تا از صوری برخوردن کردن نامزدها به مقوله انتخابات جلوگیری شود و هر نامزد انتخاباتی، خود را پاسخگو به اعتماد مردم بداند.

پرسشگری از نامزدها در دوره تبلیغات به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود

در همین راستا پیشنهاد نگارنده این است که اولا در هر شهری و روستایی از طریق حمایت اجتماعی نخبگان آن دیار از مقوله پرسشگری، پرسش کردن از نامزدها در دوره تبلیغات انتخاباتی به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود و ثانیا نخبگان هر ناحیه ای به امر انتخابات به عنوان یک وظیفه نگاه کنند و در برابر هر نامزد انتخاباتی رویکرد پیگیری منشانه را داشته باشد. یعنی به نامزدها نشان دهند که پیگیر آراء خویش هستند و در قبال رای خود، اجرا اقوال نامزدها را در صورت موفقیت در انتخابات خواستارند.

در کل آنچه که باید به آن توجه داشت این است که هر چند تکثر نامزدها باعث فراخوانده شدن تعداد بیشتر مردم به امر انتخابات خواهد شد اما این امر به تنهایی پاسخگوی نیاز منطقه نخواهد بود و برای جلوگیری از صوری شدن و کاسته شدن از کیفیت انتخابات و نامزدها، باید در کنار تکثر نامزدها به تعمیق و تشدید انتخابات دست زد.