به نظر من یکی از مشکلات اساسی در جامعه ما هست این موضوع
تهمت و افترا چرا ؟ / سيدهادي ميرلوي موسوي
بهتان عیب یا خیانتى است که به کسى بسته شود، در صورتى که او پاکیزه از آنعیب و پیراسته از آن گناه باشد.
گاهی آدم ها چه راحت به یکدیگر انگ می چسبانند … گاهی چقدر راحت برخی چیزها را که نیست به یکدیگر نسبت می دهند … اگر آنچه که به یکدیگر نسبت می دهند، واقعیت نداشته باشد، چه؟ … اگر با این دروغی که به یکدیگر نسبت می دهند، آبرویی ریخته شود، کاشانه ای از هم پاشیده شود، میان فامیلی به هم بریزد چه؟ … تهمت و افترا می تواند همه چیز را از بین ببرد …
تهمت، آفت اخـلاقی و اجتماعی، سلاح برنده ای است كه دشمنان حق و تجاوزگران به حریم انسانیت در طول تاریخ و خاصه در راستای تاریخ ادیان الهی علیه پیامبران و امامان معصوم علیهم السلام و طـلایه داران هدایت بشریت آن را بارها به كار گرفته و با این حربه تاكنون ضربه های كوبنده ای هم بر پیكره انسانیت وارد آورده اند.
كاربرد این سلاح بُرنده كه عموماً از سوی طـاغوت ها و استبدادگران و مزدوران جیره خوار آنها و افراد مغرض و آلوده اعمال می گردیده است، گاهی چنان ویرانگر بوده كه پیامبران معصوم و فرستادگان خداوند را كه برای هدایت و سامان بخشیدن به مشكلات بشریت آمده بودند و بر سر این هدف فداكاری می كردند و حتی جان می باختند، آنان را دشمنان مردم و مخرب جـامعه معرفی كرده است. حربه تهمت در طـول تاریخ از سوی حسودان و قدرت طـلبان و بیمار دلان و گاهی افراد پست و سست عنصر و شكست خورده یك وسیله عقده گشایی یك جنگ و یك وسیله از میدان بدر كردن رقیب و خـراب كردن كسی كه مورد عناد و كینه آنان بوده واقع شده است و در میدان زندگی و در صحنه ادای رسالت بسیاری از افراد پـاك ضربه ها دیده اند و محروم و مظلوم واقع شده اند. دشمنان دین خدا نوح نبی علیه السلام را دیوانه، موسی علیه السلام را جادوگر، هود علیه السلام را سفیه و نادان، پیامبر عالیقدر اسلام صلی الله علیه و آله را شاعر كاهن مجنون می نامیدند. بسیاری از علما و دانشمندان مورد افترا و تهمت قرار گرفته به انزوا و زندان و حبس و تبعید مبتلا شده و زحمات طاقت فرسا و هستی و حیات آنان نابود شده است.
اِفْتِرا، واژهای قرآنى که در معارف گوناگون اسلامى به کار رفته، و از آن نسبت دروغ اراده شده است. این واژه در قرآن کریم دهها بار به شکلهای مصدری، فعلى و اسمى آمده، و مراد از آن دروغپردازی و نسبت دادن امری برساخته و دروغین به خداوند است. واژة افترا گاه تنها به کار رفته، و گاه با واژههایى چون کذب، بهتان، اِفک و اثم همراه است و در موارد متعددی نیز با واژههای کذب و ظلم یک حوزة معنایى را شکل داده است (مثلاً انعام/6/21، 93، 144). افترا یکى از رذایل اخلاقى است که در قرآن کریم و روایات، سخت نکوهیده شده، و از بزرگترین و زشتترین گناهان به شمار رفته است. این صفت از ویژگیهای بارز مشرکان و کافران و تکذیب کنندگان خداوند و رسالت پیامبر(ص) محسوب شده است.
بهتان عیب یا خیانتى است که به کسى بسته شود، در صورتى که او پاکیزه از آنعیب و پیراسته از آن گناه باشد.
این گونه دروغ، زشت ترین دروغهاست و اگر بگوییم از بد ترین جنایتها بدتر است، چندان راه دورى نرفته ایم، زیرا جنایت کار ، جان را مى گیرد، ولى مفترى، حیثیت و آبرو را مىگیرد و دامن بى گناهى را آلوده مى سازد و بد نامش مى کند. نزد مردمان شریف، مرگ از زندگى با ننگ برتر است.
افتراو تهمت عبارتست از اینکه انسان در حق غیر به چیزی که راضی نیست دروغ بگوید به عبارت دیگر چیزی را به دروغ به دیگری نسبت دهد و شخصی که مرتکب گناه و عمل زشتی نشده به انجام آن متهم کند و یا عیب و نقصی را که در او نیست به او بچسباند و فرقی نیست که این نسبت دروغ در حضور او باشد یا در غیاب. بهتان و تهمت از گناهان کبیره است و در قرآن مجید به شدت از آن نهی، و عذاب شدیدی برای آن ذکر گردیده است. (وسائل الشیعه.ج.8)
تهمت دو صورت دارد : افتراء: تهمت زننده با علم و آگاهی، گناه یا عیبی را به شخصی نسبت میدهد یعنی میداند که آن شخص دارای این عیب نیست و یا این گناه از او صادر نشده است مع الوصف آن را به او نسبت میدهد و حتی گاهی خود او مرتکب عمل زشتی شده ولی برای نجات خود از گرفتاری و فرار از مجازات آنرا به دیگری نسبت میدهد، که در اصطلاح به آن افتراء گویند.
بهتان: تهمت زننده بدون علم بلکه از روی ظن و گمان چیزی را به شخصی نسبت میدهد مانند نمونهی اول و دوم که در اصطلاح به آن بهتان گویند. ریشهی صورت دوم همان سوء ظن و بدبینی نسبت به دیگران است که موجب میشود هر کاری که از دیگران صادر شود آنرا حمل بر فساد و بدی کند. و اکثر تهمتها بخاطر ناآگاهی و سوء ظن است،(کرمی 85) و لذا خداوند در قرآن میفرماید: ای مؤمنان از بسیاری از گمانها بپرهیزید زیرا بعضی از گمانها گناه است. مؤمن نه تنها نباید به برادر و خواهر مؤمن خویش سوء ظن داشته باشد و به آن ترتیب اثر بدهد بلکه باید بکوشد تا سوء ظن خویش را به حسن ظن تبدیل نماید.
تهمت و افترا در قران و آیات و روایات
در قرآن کریم ، افترا از اقسام دروغ به شمار آمده است (نحل/16/ 105؛ هود/11/18). طبرسى که خواسته میان کذب و افترا تفاوتى قائل شود، بر آن است که سخن دروغ گاه ساختة خودِ فرد است و گاه به پیروی از دیگری، ولى افترا دروغى است که همواره انسان از پیش خود برمىسازد (3/157). در کاربردهای قرآنى، تفاوت دیگری میان دروغ و افترا مىتوان تصور کرد، یعنى دروغ گاهى به صورت انکار صریح رسالت پیامبران نمود پیدا مىکند که از آن با واژة «تکذیب» در قرآن تعبیر مىشود و گاه اموری ساختگى به خداوند نسبت داده مىشود که آن را «افترا» مىخوانند (نک: انعام/6/93؛ نیز ایزوتسو، 124- 125).
زشتى تکذیب و افترا یکسان است و این دو از ویژگیهای مشرکان و کافرانى است که پیوسته به دشمنى حق و وحى برخاستهاند و آیات و معجزات پیامبران را سحر خواندهاند (انعام/6/21؛ اعراف/7/37؛ یونس/10/17؛ عنکبوت/29/68). این گروه بىتردید به روز جزا ایمان ندارند و همواره در مسیر الهى مانع ایجاد مىکنند؛ از اینرو، خداوند برای اینان در دنیا ذلت و خواری، و در آخرت کیفری بزرگ مقدّر کرده است (اعراف/7/53؛ هود/11/18-21).
قرآن کریم برای ارائة معنى روشن و محسوس از افترا، مصادیق گوناگونى از آن را در حوزة عمل و عقیده نشان داده است. آشکارترین مصادیق افترا، شرک، بتپرستى و پیروی از سنتهای جاهلى است (نساء/4/48؛ انعام/6/137-140؛ اعراف/7/152؛ احقاف/46/28).
مشرکان قرآن را دروغپردازی مىدانستند (سبأ/34/8؛ شوری/ 42/24) و آیات آن از منظر آنان سحر، اِفک، شعر و…، و پیامبر(ص)، مفتری بود (سبأ/34/43؛ نحل/16/101). قرآن ضمن ردّ ادعای مشرکان، بر نزول آیات از جانب پروردگار تأکید مىورزد (یوسف/ 12/111؛ یونس/10/37) و منکران را به تحدّی فرا مىخواند که اگر قرآن ساختة محمد(ص) است، شما نیز همانند آن را بیاورید (نک: هود/11/13؛ یونس/10/38). در قرآن واژههایى مثل افک، بهتان، رمى محصنات که در آنها معنى نسبت ناروا و دروغ به دیگری دادن نهفته است، با واژة افترا قرابت معنایى دارد.
تهمت زدن به بى گناه از زشت ترین كارهایى است كه اسلام آن را به شدت محكوم ساخته است. آیات قرآن و روایات متعدد اسلامى كه درباره این موضوع وارد شده است، نظر اسلام را در این زمینه روشن مى سازد: «وَ مَنْ یَکْسِبْ خَطیئَةً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ یَرْمِ بِهِ بَریئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتانًا وَ إِثْمًا مُبینًا»؛ «و کسی که خطا یا گناهی مرتکب شود، سپس بی گناهی را متهم سازد، بار بهتان و گناهِ آشکاری بر دوش گرفته است.»1
یکی از مسائلی که در قرآن کریم بسیار بر آن تأکید شده و گناهی بسیار بزرگ به حساب آورده شده است، تهمت زدن خصوصاَ تهمت زدن به زنان است: «إِنَّ الَّذینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ الْغافِلاتِ الْمُؤْمِناتِ لُعِنُوا فِی الدُّنْیا وَ اْلآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ»؛ « کسانی که زنان پاکدامن و بی خبر (از هرگونه آلودگی) و مؤمن را متهم می سازند، در دنیا و آخرت از رحمت الهی بدورند و عذاب بزرگی برای آنهاست.2 «یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَیْدیهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ بِما کانُوا یَعْمَلُونَ»؛ «در آن روز زبان ها و دست ها و پاهایشان بر ضدّ آنها به اعمالی که مرتکب می شدند گواهی می دهد.»3
همچنین می فرماید: «وَ الَّذینَ یُؤْذُونَ الْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ بِغَیْرِ مَا اکْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتانًا وَ إِثْمًا مُبینًا»؛ «و آنان که مردان و زنان با ایمان را به خاطر کاری که انجام نداده اند آزار می دهند؛ بار بهتان و گناه آشکاری را به دوش کشیده اند.»
تهمت و افترا و آثار سوء آن
آثار سوء اجتماعی تهمت نتیجه بهتان و افتراء به این و آن اینست که نظام اجتماعی دیر یا زود از هم بپاشد و عدالت اجتماعی از بین برو.د حق باطل و باطل حق جلوه کند، بیگناهان متهم و گرفتار، و گناهکاران تبرئه و آزاد باشند، حسن ظن به سوء ظن نسبت بکدیگر تبدیل گردد و اعتماد عمومی مردم از یکدیگر سلب شود و زمینهی هرج و مرج فراهم گردد و نا امنی و نار ضایتی رشد یابد، دوستی و صمیمیت جایش را به کینه و عداوت بدهد، مردم پراکنده و متفرق و بدون ارتباط با یکدیگر زندگی کنند و از تجمع و تشکل و انسجام خبری نباشد. بدون شک چنین جامعهای نمیتواند دوام و بقاء داشته باشد بلکه بزودی سقوط خواهد کرد و مردم آن هلاک و گرفتار انواع مشکلات و بلایا خواهند شد. و لذا امام صادق علیه السلام ـ فرمود: هر گاه مؤمنی برادر مؤمن خویش را متهم سازد و به او تهمت بزند ایمان از قلب او محو میشود همچنانکه نمک در آب ذوب میگردد. و وقتی ایمان مؤمن ذوب شد و دیگر اثری از ایمان در قلبش باقی نماند جایگاهش دوزخ است چنانکه پیامبر اکرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ فرمود: هر کس به مرد یا زن با ایمانی بهتان بزند یا دربارهی کسی چیزی بگوید که در او نیست خداوند در قیامت او را بر تلی از آتش قرار میدهد تا از آنچه گفته است خارج شود. و از عهدهی گفتهی خود بیرون آید. در قرآن کریم بیش از چهل آیه درباره تهمت و بهتان به مردم در رابطه با جریانات مختلفی نازل شده که چند نمونه مهم آن ذکر شد
برچسب ها :
ناموجود- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
خوبه وقتی کپی پیست می کنیم منبع را حداقل بنویسیم کارخوبی نیست کلا بدون تغییر کپی پیست شود!!!!!
بنده این مقاله رو مطالعه کردم و تا انجایی که دیدم تمام منابع در آخر متن ها و آیه های قران که در مقاله مورد استفاده قرار گرفته در آخر آنها با شماهر آیه و سوره در قران کریم بیان شده است ولی به نظر من مهم موضوع و صرف عملی است مه انجام شده و بیشتر باید اون مورد توجه قرار بگیرد .این مقاله تلنگری به ما میزند که بدانیم واقعا چرا این عمل را انجام میدهیم که فکر کنم بعضی ها به جای توجه به اصل موضوع دنبال حواشیح هستیم .ولی در کل مقاله و متن خوبی هست
جناب دهقان! این هم یکی کپی پیست دیگر. برای شما که به خود زحمت نمی دهید حتی متن ارسالی را ویرایش کرده و یا خودتان از منابع اصلی آن اطمینان حاصل نمائید. فقط تنها کارتان این است که یک دوربین … برداشته و چیخ چیخ کنید.
منبع:
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=144324
درسته که خودتون ننوشتین، ولی بعنوان متولی سایت باید از کپی کردن نویسندگان (لبته به اصطلاح) بدون ذکر منبع هم خودداری گردد.
جناب حامد دهقان شما از روی پارتی بازی،مقاله آقای موسوی رو روی سایت آوردید. برای آقای موسوی متاسفم که این مطالب رو کپی پست کرده اند.یه ذره برید مطالعه کنید همه به اینترنت دسترسی دارند.
هن دا………..
البته نفس کپی پیست بد نیست و در مفهوم نشر علم قرار میگیرد ولی اینکه متن کاملی رو به نام خود منتشر کردن خوب نیست حالا فردی میاد نصف مطالب یک مقاله رو میذاره بعد نصف دیگرش مطالب خودش رو مینویسه یا اونو نقد میکنه یا بهش چیزی اضافه میکنه یه بحث دیگه است ولی وقتی متن عینا کپی میشه و حتی یه جمله اش نیز تغیر نمیکنه یا بهش اضافه نمیشه بهتره به نقل از یا منبع یا … بهش اضافه بشه نه که به نام فرد کپی کننده منتشر بشه
بسم الله الرحمن الرحیم
با سلام و تقدیر و شتکر از کلیه عزیزان که این متن را مطالعه نموده اند .با توجه به این مطالب و نظراتی که گذاشتید و خواندم اولا خوشحال شدم به لحاظ اینکه بادید کنندگان سایت افرادی با فرهنگ و با سواد میباشند و نسبت به مطالب آگاه و لی بر خود لازم دانستم مطلبی را هر چند کوتاه ولی متذکر شوم و ان این که بنده هیچ ادعایی مبنی بر اینکه این مطالب تراوشات ذهنی بنده باشد را نکردم و نگفتم که مقاله من!!!هدف اصلی من از انتشار این متن و جع آوری این مطالب این بود که گوشزدی اولا به خودم و ثانیا به خوانندگان محترم در باره بزرگی گناه تهمت و افترا که در جامعه ما زیاد شده است زده باشم و در آخر نتاسفم که در اینجا هم به راحتی دچار تهمت زنی شدیم برای دست اندر کاران محترم سایت .چیزی را که نمیدانیم نباید بگوییم و نسبت دهیم و این سایت که نشان دادید یکی از منابع مورد استفاده بود.و در آخر اشاره کنم که این مطالب همه از منابع معتبر بوده که یکی از آنها را مشاهده فرمودید.و شاید اشتباه و فراموشی بنده عدم اشاره به منابع بود که در سری های بعد حتما رعایت میکنم.والسلام علیکم
بحث در این است که شما عین مطلب را از سایت ” تبیان” برداشته اید ولی ذکر منبع اصلی را نیاورده اید.
یک سوال از حضرتعالی دارم: آیا انجام چنین کارهایی کمتر از تهمت و افترا است؟ چرا باید دیدگاه خوانندگان و بازدیدکنندگان سایت را با کپی پیست کردن مغشوش کرده و اینگونه آنها را بی خبر از همه چیز و بی سواد در نظر بگیریم.
بنده همانطور که قبلاً هم گفته ام، سایتی موفق است که فقط به یک قشر خاص از جامعه اهمیت ندهد. منظورم این است که وقتی یک مراسمی در یکجایی از شهرستان برگزار می گردد، فقط عکسهایی که حضرتعالی یا پدر عکاس و عموی ایشان و یا امثالهم در این سایت درج می گردد که این بنظر بنده (با عرض معذرت) نوعی خودنمایی بوده و گناه محسوب می گردد.
در نهایت کسی با نوشتن شما مشکلی ندارد. مشکل از مدیریت ناصحیح سایت است که امید است بهبود یابد.
تو کدوم برنامه عکس های من گذاشتن اصلا شما بنده رو میشناسید جناب اقایییکه دم از گناه میزنید حرفی جز اینکه بگم متاسفم را ندارم
با سلام بنده بعنوان یک بازدید کننده و کسی که فقط سر میرنم به این سایت میخوام بگم که چرا به جای توجه به موضوع مهم متن رفتید دنبال اینکه کی نوشته یا ننوشته .عزیران هدف به نظر من اینکه توجه کنیم به این مقوله به خصوص در ماه مبارک رمضان چرا الکی دارید تهمت میزنید با مدیریت سایت مشکل داری یا دوست نداری سایت رو چرا تهمت میرنید خوب به سایت سر نزنید .در ضمن تمام متن این مقاله ایات و روایات است که اورده شده حالا شمتا دنبال چه چیز هستید خدا میداند ولی به نظر من یکی از بهترین موضوعات است که در جامعه ما کسی توجه نمیکند .
با سلام بنده از مقاه ارائه شده خیلی استفاده کردم و به نظر من مطالب مفیدی بود
با سلام .از تمام بازدید کنندگان عزیز سایت و کسانی مه مطالب را مطالعه میفرمایند خواهش میکنم به جای پرداختن به حواشیح و فرعیات به اصل قضیه و موضوع توجه کنند .حالا موضوعی که ارائه شده یکی از بهترین موضوعات و شاید مساله و نیاز مهم جامعه امروزی ما است که نمونه بارز آن در همین نظرات شما ها دیده شد در عین اینکه شاید نا آگاهانه ولی به همدیگر تهمت زدید خوب است به جای پرداختن به محکوم کردن همدیگر کمی هم به خودمان رجوع کنیم .در این برهه از زمان و در زمان اندک پیش نیز دید که حتی مسئولان هم در زمان انتخابات و …به همدیگر تهمت های ناروا زدن و به نظر من عنوان مقاله و متن بهترین عنوان از نظر مفهومی است واقعا چرا در جامعه ما تهمت و افترا زیاد شده حتی گناه شمرده نمیشود .طبق فرمایش امام رضا (ع) بزرگترین گناه سبک شمردن گناه است .از ارائه دهنده این متن و ازمدیریت سایت نیز به لحاظ توجه به این موضوع و قرار دادن این متن در سایت تشکر میکنم.
افراد کوتاه ذهن اینطوری هستند …
سلام بنظر بنده این مقاله یکی از بهترین مقاله های بوده که در این سایت درج گردیده است و ان شاء الله بتونیم حداقل در این ماه مبارک رمضان از این عمل اجتناب کنیم با تشکر از برادر بزرگوار موسوی
سلام اقا سید مطالب خوبی داری انشاالله خداوند شمار را درکار هایتان موفق و پیروز کند باتشکر علی گوگانی
آی …!
آقای وایقانی اصولا نظر شخصی وانتقاد خاصی در مورد موضوع افترا و تهمت نیست وکسی که مقاله ای می نویسد مطالب مورد نظر پیرامون موضوع را از سایت یا کتاب ها جمع آوری می کند بنده هم حداقل 100 مقاله در مطالب مختلف نوشته که جزو مقاله های برتر ……. ولی در مورد منابع آقای موسوی به خوبی در پایین هر موضوع به آن اشاره فرموده است واین مطلب کاملا از یک سایت نیست تا اسم سایت ذکر شود وبا اینکه اقای موسوی عذر خواستن پس حرفی در این مورد باقی نمی ماند
دوما به نظر من مدیران سایت هر کسی که مقاله ی به درد به خوری ارایه دهد در سایت قرار می دهد این بیشتر حسودی به حساب می آید تا انتقاد
سوما من به عکس هایی که گرفته شده دقت کردم از همه افراد عکس گذاشته شده خوب مدیران سایت چیکار کنند فامیل هایشان حضور فعال دارند وبعضی عکسها از انها می باشد یا چیکار کنند که فامیلشان مسول یه جایی هستند
واماانتقاد : مدیران سایت باید فعال تر باشند و بیش تر یک سایت ارگانی و وابسته به نهادی به نظر می آید و می توانند به جز افراد که وابسته به نهادی هستند از افراد صاحب نظر دیگه درخواست مقاله دهند چیزی که این سایت کم دارد کمی شور وپرداختن به موضوعات متنوع است حتی به عنوان خبر گذاری می توانند همایش هم برگزار کنند. یا مسابقات کتاب خوانی یا غیره … برگزار کنند . البته این سایت در نوع خود قابل تقدیر است
البته من پیشنهاد هایی دیگری داریم مثل تهیه گزارش و عکس از سالمندان و مصاحبه با آنها که می تواند خیل جذاب باشد یا تهیه گزارش از آوای مهر یا تهیه گزارش از ضعف های مدیریتی که نباید ترس داشته باشن از عملکرد شهرداری یا فرمانداری یا اموزش وپرورش انتقاد کنند فقط انتسابات یا عزل ها را در سایت خود قرار ندهند از مدیران سابق ولاحق گزارش بگیرند یا اختصاص بخشب برای خبرنگاری مردم ودریافت نظرات آنان و اخبار آنان وبه قولی خبرنگار افتخاری سایت که مردم بهترین وجذاب ترین اخبار را در اختیار شما قرار می دهند و… که اگر باز مدیران سایت خواستند می توان به /انها اشاره کرد …..
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 24 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۲۴