فرمایشات مقام معظّم رهبری در خصوص ارزش آب وصرفه جویی درمصرف آب

به گزارش شبسترنیوز در زیر قسمت هایی از سخنان مقام معظم رهبری در خصوص ارزش آب ،صرفه جویی و مصرف بهینه آب را می خوانید:

*مسئله‌ی آب را هم که من یادداشت کردم خیلی مهم است. اشاره‌ی آقای چیت‌چیان کاملاً درست است. نشست آبهای زیرزمینی واقعاً مهم است. این برنامه‌ریزی‌ای که حالا میگویید کرده‌اید، کافی نیست -برنامه‌ریزی پنجاه درصد کار است یا کمتر- بایستی دنبال این برنامه حرکت کنید، راه بیفتید. البتّه شما اهل این کار هم هستید الحمدلله. [علاوه بر] صرف‌جویی در آب، اصلاح آبیاری، الگوی‌کشت در هر منطقه.   بیانات در دیدار رئیس‌جمهور و اعضاى هیأت دولت‌ به‌مناسبت هفته‌ی دولت    ۱۳۹۴/۰۶/۰۴

یک مسئله مسئله‌ی آب و مصرف آب [است]. من دو سه سال پیش به نظرم در صحبت اوّل فروردین اشاره کردم که نود درصد آب کشور صرف کشاورزی میشود. همه‌ی مصارف دیگر – مصارف شرب و شهر و صنعت و غیره – ده درصد است. ما اگر چنانچه بتوانیم با تدابیری در آن نود درصد که صرف کشاورزی میشود، ده درصد صرفه‌جویی بکنیم، معنایش این‌ است که به همان اندازه‌ای که امروز آب برای شرب و شهر و روستاها و صنعت و غیره مصرف میکنیم، به همین اندازه آب در اختیار کشور قرار میگیرد. این چیز کوچکی است؟ این چیز با این عظمت، ارزش این را ندارد که همه‌ی مسئولین، دست‌اندرکار بشوند و بروند دنبال این قضیّه؟ با آبیاری قطره‌ای، با شبکه‌سازی‌های درست و خوب [صرفه‌جویی کنند]. آب پشت سدها را ما اگر چنانچه جمع کنیم، [امّا] شبکه‌سازی درست نکنیم – کمااینکه متأسّفانه در موارد زیادی قضیّه از این قرار است – خب این آب را درواقع هدر میدهیم، تبخیر میشود میرود؛ علاوه بر اینکه حالا مشکلاتی هم پشت سدها به وجود می‌آید.

کارهای فراوانی است که باید انجام بگیرد؛ اینها جزو چیزهای بسیار مهم است. پالایش و بازنگری قوانین موجود، تقویت نظارتهای بی‌اغماض – نظارت انجام بگیرد، هیچ گونه اغماضی هم در این نظارتها صورت نگیرد و رؤسای دستگاه‌ها شخصاً نظارت کنند – و شاید از جهتی از همه مهم‌تر، فرهنگ‌سازی است؛ فرهنگ‌سازی؛ مردم بدانند که اهمّیّت حفظ محیط زیست چقدر است. این را از دبستان باید شروع کنیم، در کتابهای درسی؛ باید بچّه‌های ما اهمّیّت مرتع و جنگل و هوا و آب و خاک و دریا و مانند اینها را از کودکی بفهمند و روی آن حسّاس باشند. حفظ حریم محیط زیست باید جزئی از فرهنگ عمومی بشود. البتّه نقش رسانه‌ی ملّی را هم نباید نادیده گرفت، بایستی حتماً رسانه‌ی ملّی نقش ایفا کند امّا مردم هم میتوانند کار کنند.
بنده یک مورد را خودم دیدم در یکی از ییلاقات مشهد – جاغرق – یک دوست قدیمی ما یک زمین کوچکی داشت و دارد. یک آب مختصری به‌قدر مثلاً نصف آنچه از لوله‌ی قوری می‌آید بیرون، آن بالا بود. این آب را جمع کردند، هدایت کردند، حفظ کردند، چند استخر در این زمین از این آب به‌وجود آمد و زمین آباد شد؛ از یک آب خیلی مختصر که میتوانست به هدر برود و هیچ‌کس هم نفهمد و نبیند.
یکی از دوستان ما نقل میکرد و میگفت در یزد – که خب، یزد جزو مناطق کم‌آب کشور است – یک نفری دعوت کرد از ما در یک باغی، بوستانی – یک جایی ترتیب داده بود با درخت و کشت و زرع و همه‌چیز – گفتش که میخواهید منبع آب اینجا را ببینید؟ گفتیم بله. گفت ما را مبالغ طولانی‌ای برد – شاید مثلاً چند کیلومتر؛ حالا من درست یادم نیست خصوصیّات را – آنجا رفتیم، دیدیم بله، به‌قدر یک لوله‌ی آفتابه، مختصر آبی دارد می‌آید؛ این آدم همّت کرده، این آب را حفظ کرده، هدایت کرده، آورده، از این آب استفاده‌ی بهینه کرده. یعنی از این آبهای کشور میشود مردم در محیطهای زندگی خودشان استفاده‌های بهینه بکنند.(  بیانات در دیدار مسئولان و فعالان حفظ منابع طبیعى، محیط زیست و فضاى سبز شهری (۱۳۹۳/۱۲/۱۷))
*یکی از راه حل های جدی برای مشکل آب در کشور، صرفه جویی در آب کشاورزی از طریق استفاده از شیوه های نوین آبیاری بویژه آبیاری تحت فشار است.  دیدار رئیس جمهور و اعضای هیئت دولت مطرح شد؛   ۱۳۹۳/۰۶/۰۵
صرفه‌جوئی در مواد اساسی، از جمله صرفه‌جوئی در مصرف آب. امروز نود درصد آبی که ما در کشور مصرف میکنیم، در بخش کشاورزی مصرف میشود. اگر دولت به توفیق الهی بتواند شیوه‌های آبیاری کشاورزی را اصلاح کند، اگر از این نود درصد، ده درصد کم بشود، شما ببینید چه اتفاقی میافتد. غیر از بخش کشاورزی، در همه‌ی بخشهای دیگر – بخش خانگی، بخش صنعتی و بخشهائی که احتیاج به آب دارد – ما فقط از ده درصد آب کشور داریم استفاده میکنیم. اگر ما بتوانیم در بخش کشاورزی ده درصد صرفه‌جوئی کنیم، ببینید چه اتفاقی میافتد. در واقع امکانات بهره‌برداری از آب در بخش غیر کشاورزی دو برابر میشود؛ که این بسیار چیز مهم و باارزشی است . (بیانات در حرم مطهر رضوی در آغاز سال۹۰)
واقعاً اگر ما به مسئله‌ى آب، خاک، هوا و آن چیزهائى که منتهى میشود به این چیزها – مثل مراتع، مثل منابع طبیعى، مثل جنگلها، مثل وضع شهرسازى – نپردازیم، زندگى مردم شیرین نخواهد شد. بیانات در بوستان ولایت به مناسبت روز درختکارى‌ (۱۳۸۹/۱۲/۱۷)

*بسم الله الرحمن الرحیم
سیاست های کلی اصلاح الگوی مصرف
۱ـ …..
۸- ارتقاء بهره وری و نهادینه شدن مصرف بهینه آب در تمام بخش ها بویژه بخش کشاورزی در چارچوب سیاست های زیر:
– طراحی، تدوین و اجرای سند ملی الگوی مصرف آب در بخش های مختلف و به هنگام سازی آن.
– اعمال سیاست های تشویقی و حمایتی از طرح های بهینه سازی استحصال، نگهداری و مصرف آب.
– تدوین و اعمال استانداردها و ضوابط لازم برای کاهش ضایعات آب، پایش کیفیت منابع آب و جلوگیری از آلودگی آبها.
– اصلاح الگوی کشت و اعمال شیوه های آبیاری کارآمدتر، ایجاد سامانه های بهینه تأمین و توزیع آب شرب و بهینه سازی تخصیص و مصرف آب در بخش تولید براساس ارزش راهبردی و اقتصادی بیشتر.
– برنامه ریزی برای استفاده مجدد و باز چرخانی آب.
– تدوین و اجرای برنامه های عملیاتی مناسب برای ایجاد تعادل بین منابع و مصارف آب بویژه در سفره های زیرزمینی دارای تراز منفی و اعمال مدیریت خشکسالی و سیل، سازگار با شرایط اقلیمی. تعیین و ابلاغ سیاستهای کلی اصلاح الگوی مصرف از سوی رهبر معظّم انقلاب (۱۳۸۹/۰۴/۱۵
….. ۲۶ – توجه به ارزش اقتصادى، امنیتى، سیاسى و زیست محیطى آب با تسریع در استحصال، عرضه، نگهدارى و مصرف آن و مهار آبهایى که از کشور خارج مى شود با اولویت استفاده از منابع آبهاى مشترک.  ابلاغ سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه (۱۳۸۷/۱۰/۲۱ – ۱۴:۴۵)
*یکی از چیزهایی که ما در این کشور نتوانستیم بر خودمان فائق بیاییم و اصلاح کنیم، مسئله‎ی اسراف است و یکی از موارد اسراف، اسراف در آب است؛ اتفاقاً کشور ما جزو مناطقی است که از لحاظ آب آن چنان غنی نیست؛ اما درصورتی‌که اسراف نکنیم و روش کار را آن چنان که عاقلانه و درست است در پیش بگیریم، با همین آبِ موجود می‌توانیم نیاز کشور را برآورده کنیم. اینها وظائف همه‎ی مردم ایران است و دولت اسلامی موظف است که با ترتیب صحیح و با برنامه‎ی درست، از این آمادگی ملت ایران استفاده کند.  بیانات در دیدار هزاران نفر از مردم و عشایر شهرستان نورآباد ممسنی (۱۳۸۷/۰۲/۱۵)
*یکى از موارد اسراف، اسراف در آب است؛ نه فقط آبى که مصرف شُرب در خانه ها مى شود، نوع آبیارى کشاورزى ما هم یک نوع مسرفانه است و آب را هدر مى دهیم. وظیفه ى مسئولین و دست اندرکاران این بخش است که به این مسئله به طور ویژه توجه کنند! پس به مسئله ى اسراف – هم در مسئله ى آب و هم در مسائل دیگر – باید با اهمیت نگاه کنند.
بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامى در دیدار با مردم شیراز (۱۳۸۷/۰۲/۱۱)
تهیه و تنظیم –  حجت الاسلام اکبر فتّاحی
 عضو شورای هماهنگی دشت های پایلوت آب زیرزمینی شهرستان شبستر